Koninklijke Harmonie Aurora
De Koninklijke Harmonie Aurora bestaat al sinds 1864 als muziekgezelschap binnen het Bornse kerkdorp Grevenbicht-Papenhoven en is daarmee de oudste muziekvereniging in de gemeente Sittard-Geleen. De harmonie bestaat uit ongeveer 340 leden, waarvan 65 jeugdleden in opleiding en voorziet in een breed scala aan activiteiten.
De doelstelling van onze harmonie is om met eigen muzikanten en middelen blaasmuziek te ontwikkelen en van daaruit te bevorderen. Dit wordt op een zo hoog mogelijk niveau tot uitdrukking gebracht, waarbij een prettige sfeer en een vriendschappelijke verstandhouding een pre zijn. Daarbij wordt het motto ”de Aurora familie” hoog in het vaandel gehouden. Koninklijke Harmonie Aurora is een gemiddeld superieur korps en wil dat blijven. Dat wil zeggen dat onze harmonie haar beleid afstemt en nastreeft op het handhaven van haar goede positie binnen de huidige 1ste divisie.
Het begin
In het begin was er helemaal nog geen sprake van ‘harmonie Aurora’, maar hebben we het over een zangvereniging. Na een korte zes jaar in deze hoedanigheid gemusiceerd te hebben, wordt in 1870 de overgegaan tot zang- en fanfaregezelschap Aurora.
Aan de wieg van deze nog jonge vereniging stonden destijds enkele plaatselijke notabelen: burgemeester Frans Karel Schous (voorzitter), schoolhoofd Winand Poll (onder-voorzitter), de latere wethouder Jan Frans Savelkoul (secretaris), onderwijzer en organist Mart Brouwers (dirigent) en koster J. Spee (commissaris).
Al in 1865 werd het eerste concert gegeven door de 23-leden tellende vereniging. Het eerste werk dat destijds gespeeld is, is getiteld ‘March Triomphale’.
Vaandel in de Maas
‘De vaan’ van Aurora landelijk in het nieuws!
We hebben weer een korte anekdote uit het archief weten op te duikelen! Lees hier beneden hoe Aurora in het jaar 1894 in het nieuws kwam.
Toen Aurora op 15 juli in het jaar 1894 via het ‘veertje’, terugkeerde van een blaasmuziekfestival in Leuth (België), stootte de veerman pardoes tegen het vaandel aan, waardoor er een stuk loskwam en te water raakte.
De medailles zonken direct naar de bodem, maar werden gelukkig weer opgevist!
De frisse wind van Thomasesetti
Wie zich ooit heeft verdiept in de geschiedenis van Aurora kan niet om de heer Mathieu Thomassetti heen. Deze dirigent uit Stokkem is in 1923 voor het fanfarekorps komen te staan en wist in zijn loopbaan bij Aurora grote hervormingen door te voeren.
Zo staat hij aan de wieg van de transformatie van fanfare naar harmonie én heeft hij maar liefst vier erg succesvolle concoursdeelnames gedirigeerd, met als kers op de taart de uitvoering in 1933 in Thorn, waarbij Aurora een 1e prijs wist te behalen in de afdeling ‘uitmuntendheid’.
Dit schilderij van Mathieu, is nog steeds in het bezit van KH Aurora en hangt trots in ons opleidingslokaal!
De Tweede Wereldoorlog
Natuurlijk heeft de Tweede Wereldoorlog ook een rol gespeeld in de ontwikkeling van Aurora. Zo ging het muziek maken met elkaar in eerste instantie gewoon door onder de Duiste bezetting, totdat in 1942 een brief op de deurmat viel. Hierin werd schriftelijk uitleg gevraagd over het uitblijven van lidmaatschap van Aurora bij de ‘Nederlandsche Kulturkammer’.
Dit nazistische instituut was door de bezetter in het leven geroepen om alle kunst in Nederland onder strenge controle te houden en desnoods te censureren.
Aurora weigerde pertinent deel te nemen aan deze Kulturkammer en schortte alle activiteiten op, in afwachting van betere tijden. Zelfs de instrumenten werden verstopt en verscholen, zodat ze niet tot wapens of kogels omgesmolten konden worden. Pas na januari 1945 konden de repetities weer hervat worden.
Daag & Nach
In de jaren na de oorlog ontwikkelde in Grevenbicht, voornamelijk rond van carnaval, een vermakelijkheidscultuur, waarbij ‘c.v. de Roepoepe’ en leden van Aurora het voortouw namen. Vaste prik bij Aurora waren de revue uitvoeringen van ‘Chel en Graad’ (Chel Savelkoul en Thei Niessen).
Naast humor en theater, richtte men zich natuurlijk ook op muziek maken. Zo is in 1946 de kapel Daag & Nach ’ ontstaan vanuit onze vereniging. Met een informeel en ongepland karakter pakte een groepje Aurora-muzikanten zich samen om muziek te spelen op momenten waar iets te vieren viel, zoals bruiloften, feesten, partijen of met carnaval. De kapel is nu, meer dan 75 jaar later nog steeds actief!
Nieuwe uniformen
In 1956 werd besloten om het totale instrumentarium te vernieuwen. De reden was niet alleen dat veel instrumenten aan vervanging toe waren maar ook dat het in die tijd bij korpsen gebruikelijk was om van een hoogstemmig naar een laagstemmig instrumentarium over te gaan.
Ook werd in september 1956 in een algemene ledenvergadering het besluit genomen om de sinds 1948 gedragen Franse uniformpet – door tegenstanders ook wel spottend sjróapdèksels genoemd – te vervangen door een compleet uniform.
Bij het besluit werden ook twee schellenbomen aangeschaft. Deze puike instrumenten zijn nog steeds in bezit van de harmonie en glinsteren vaak met Pinksteren nog in de zon!
Het predicaat koninklijk
In 1964 vierde Aurora haar 100-jarig bestaan. Het hoogtepunt van dit eeuwfeest vond plaats tijdens de receptie toen burgemeester Louis Corten het prestigieuze predicaat “Koninklijk” aan Aurora overhandigde.
Na 1970 wordt de muziekbeoefening professioneler aangepakt, nieuwe muzikanten krijgen steeds vaker muzieklessen van geschoolde docenten. Dat betaalde zich uit bij concoursdeelnames: onder leiding van dirigent Sjeng Koolen behaalde Aurora in 1978 in Neerbeek 311,5 punten. Het was de hoogste score van de superieure korpsen op dit concours. Dirigent Huub Brouwer stond van 1980 tot 1991 voor het orkest. De hoogste score die hij met Aurora behaalde is te dateren op oktober 1986. Er volgde een zeer succelvolle concoursdeelname in Horn. Hier werd de uitvoering Symphonie X van Don Gillis en Armanian Dances van Alfred Reed gewaardeerd met 324 punten en lof van de jury.
Professionalisering
De eerste vrouw die op de bok stond bij Aurora was Karin Janssen. In 2016 haalde ze met Aurora op het LBM concours een bijzonder fraai resultaat: 90 punten met lof der jury.
Aurora weet sinds 1864 te verrassen en te vernieuwen. Zo ook met het komende jubileumconcert op 7 december. Met onze ambitieuze dirigent Christiaan Janssen wist het korps bijvoorbeeld in 2023 91,8 punten bij elkaar te spelen op een Europees toernooi in Luxemburg-stad, dat goed was voor een 1e prijs en de 2e plek binnen de harmonie-korpsen!
Christiaan Janssen Christiaan is geboren op 19 februari 1974 en al vanaf zijn 5e levensjaar van huis uit betrokken bij de muziek. Op 7-jarige leeftijd begon hij met een opleiding aan de Muziekacademie van ‘s Gravenvoeren (B). Daar leerde hij Notenleer, de Harmonieleer, alsmede trompet en orgel spelen. Vervolgens studeerde hij achtereenvolgens HaFaBra-directie bij Pierre Kuijpers, Orgel bij Dorthy de Rooij en Orkestdirectie bij Jan Stulen aan het conservatorium van Maastricht. Verder volgde hij een aantal aanvullende cursussen bij diverse bekende dirigenten. Sinds 1994 is hij actief als dirigent en als zodanig verbonden aan diverse symfonie- en harmonieorkesten.
Aurora herontdekt eerste concertwerk uit 1870
Grevenbicht-Papenhoven – Het was lang een mysterie hoe het eerste concert heeft geklonken van de Koninklijke Harmonie Aurora uit Grevenbicht. Maar na speurwerk in archieven is het gelukt om het eerste programma terug te vinden en zelfs de muziek van toen te reconstrueren.
Zaterdag 7 december 2024 viert Aurora het 160 jaar bestaan. En dan zal wederom de lang vergeten Chant Triomphale de Jacques van Aertevelde klinken; het eerste werk dat Aurora, de oudste muziekvereniging van de gemeente Sittard-Geleen ooit speelde.
Fanfare
Het eerste concert van de toenmalige fanfare Aurora vindt plaats in 1870. Dat is zes jaar na de oprichting van Aurora, aanvankelijk begint de vereniging namelijk als een zogenoemde Liedertafel, een zangkoor. In 1870 wordt de zangvereniging uitgebreid met een fanfare.
Eerste uitvoering
In het archief van Aurora is de eerste uitvoering van de fanfare terug te vinden: op zondag 2 oktober 1870 is de uitvoering in Stokkem. Na enkele werken van zangkoor Aurora wordt het publiek getrakteerd op de eerste uitvoering van de muzikanten van de net opgerichte fanfare: Chant Triomphale de Jacques van Aertevelde is het eerste werk dat gespeeld wordt.
Reconstructie
Ter gelegenheid van het 160 jaar bestaan heeft dirigent-componist Christiaan Janssen het werk weer gereconstrueerd. Hij ontdekte dat Chant Triomphale de Jacques van Aertevelde gecomponeerd is door de Belg Francois-Auguste Gevaert (1828-1908). De mars blijkt het slotdeel te zijn uit de feestcantate Jacob Artevelde uit 1863. De voornamen Jacques en Jacob werden beide gebruikt naar gelang de taal van de gebruikers, er waren koorversies in het Frans en Nederlands.
Triomfmars
Christiaan Janssen vond de originele partituur van de cantate voor orkest en koor. “En inderdaad het laatste deel is de triomfmars. Aan de hand van de partituur heb ik het werk voor Aurora gereconstrueerd”. Dat juist dit werk indertijd uitgevoerd werd is niet zo vreemd, Limburgse muziekverenigingen kochten in die tijd vaak partituren in België. “De invloed van Belgische bladmuziek was in de 19e eeuw erg groot” vertelt Janssen.
Romantiek
De feestcantate Jacob Artevelde werd voor het eerst uitgevoerd in Gent in 1863 toen daar het standbeeld werd onthuld van de dertiende eeuwse Vlaamse volksheld en opstandelingenleider Artevelde. Niet vreemd dus dat het eerste werk dat Aurora ooit speelde volop de Romantiek uitademt. “Het is best wel Vlaams patriotisme” concludeert Janssen.
